درباره ساز (ایرانی و خارجی)

ساز به وسایل نواختن موسیقی گفته می‌شود.

اگرچه هر وسیله‌ای را که صدا بدهد می‌توان ساز دانست ولی در این مقاله منظور از ساز وسایلی است که صرفاً برای اجرای موسیقی ساخته شده است.

احتمالاً قدیمی‌ترین وسیله تولید موسیقی صدای انسانی است. بعد از آن شاید انواع سازهای کوبه‌ای و پس از آنسازهای بادی قدمت بیشتری دارند. یک قطعه استخوان سوراخ شده مربوط به دوره انسان نئاندرتال را قدیمی‌ترین ساز بادی کشف‌شده می‌دانند.

سازهای زهی نیز در فرهنگ‌های مختلف بشری به کار می‌رفته و در تماس‌های بین فرهنگ‌ها انواع آن متحول شده و بسیاری از این گونه سازها در نقاط مختلف جهان دیده می‌شوند که در عین تفاوت جنبه‌های مشترک بسیاری دارند.

فن تولید ساز به‌ویژه پس از انقلاب صنعتی در اروپا پیشرفت بسیار کرد و انواع سازهای پیچیده و زیبا با توانایی صدادهی عالی در اروپا تولید شده و می‌شود. در قرن بیستم ژاپن و اخیراً چین نیز سازهایی با کیفیت بسیار خوب تولید کرده‌اند.

همچنین پیشرفت فناوری الکترونیک عرصه وسیعی را برای سازهای الکترونیک باز کرد و بویژه کاربرد رایانه در تولید موسیقی نمای تازه‌ای از مفهوم ساز را در برابر موسیقی‌دانان گسترده است.

بررسی و طبقه‌بندی و شناخت سازها را «سازشناسی» یا «ارگانولوژی» می‌نامند. سازها را به صورت‌های مختلف دسته بندی کرده‌اند ولی معمول‌ترین (و نه لزوماً دقیق‌ترین) دسته‌بندی سازها تقسیم آن‌ها به سازهای زهی، سازهای بادی، سازهای کوبه‌ای، سازهای صفحه‌کلیددار، سازهای الکترونیک وصدای انسانی است.

گیتار بیس نوعی ساز زهی است که صدایش به وسیله یک تقویت کننده الکتریکی (آمپلیفایر) تقویت می‌شود. این ساز که برای تولید صداهایی با فرکانس و تن پایین استفاده می‌شود، از نظر ظاهری بسیار شبیه به گیتار الکتریک می‌باشد

با این تفاوت که بدنه بزرگ‌تری دارد، دسته و میزان‌بندی‌اش بلندتر است، و معمولاً دارای چهار سیم (گاهی پنج یا شش) می‌باشد که از نظر تن یک اکتاو پایین‌تر از گیتار الکتریک، در محدوده بیس کوک می‌شود. گیتار بیس هم می‌تواند درای پرده‌بندی باشد و هم می‌تواند بدون پرده‌بندی باشد، اما در اکثر موسیقی‌های عامه‌پسند بیس‌های پرده‌بندی شده رایج‌اند. علاه بر این‌ها گیتار بیس آکوستیک تو خالی نیز موجود می‌باشد.

از حدود سال ۱۹۵۰ به بعد در موسیقی‌های راک و پاپ گیتار بیس به صورت وسیعی جایگزین کنتر باس شد و تولید صداهایی با تن پایین را بر عهده گرفت. همچنین گیتار بیس به صورت تکی، در موسیقی‌های جاز، لاتین و فانک و فلامنکو استفاده می‌شود.

تاریخچه ی ویولن

در قرن 16 میلادی دو نوع ویولا به نام "Viola Gamba" و "Viola Brazza" به عنوان ساز زهی در اروپا معمول گردیده بود و شکل امروزی ویولن با استفاده از شکل و ساختمان ویولا ابداع شده است. اولین کسی که به ساختن ویولن پرداخت شخصی بود از اهالی ایتالیا به اسم کاسپارو برتولوئی.
فن ساختن ویولن از قرن هجدهم به درجه کمال رسید و سازندگان ماهر ایتالیایی از جمله «استرادی واریوس» به ساختن ویولن های عالی موفق شدند که در حال حاضر ویولن های آنها جزو شاهکارهای هنری و صنعتی جهان محسوب می شود و اغلب آنها در موزه ها و یا در دست ویولنیست های مشهور جهان می باشد. به تدریج با گذشت زمان، ساز ویولن عمومیت پیدا کرد و برای ساختن آن در کشورهای اروپایی کارخانجاتی به وجود آمد و رفته رفته به سایر کشورهای شرقی راه یافت.
ویولن از اواخر دوره قاجاریه و دوره رضاشاه در ایران معمول گردید و در ارکسترهای ملی به کار گرفته شد. به طوری که در حال حاضر موسیقی سنتی و آثار ایرانی را با ویولن نیر می نوازند. امروزه برای سنین مختلف چهار نوع ویولن ساخته می شود.

طور سنتی تولید موسیقی را می‍توان به سه مرحله‍یِ کلی تقسیم کرد:

-       ضبط

-       میکس

-       مسترینگ

گیتار برقی یا گیتار الکتریک نوعی گیتار که آن به وسیله تقویت کننده‌ای الکتریکی تشدید و یا تغییر می‌یابد. ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط قطعه‌ای به نام پیک‌آپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود.

در واقع پیک‌آپ همانند یک میکروفن عمل می‌كند، با این تفاوت که چون یک سیستم مغناطیسی است فقط ارتعاشات سیم فولادی گیتار را دریافت کرده و آن‌ها را به صورت سیگنال صوتی در می‌آورد، سپس سیگنال‌ها از طریق یک سیم به آمپلیفایر (تقویت کننده) فرستاده می‌شوند. و در آخر صدای تقویت شده توسط یک یا چند بلندگو پخش می‌شود؛ در ابتدا گیتارهای الکتریکی تنها یک پیک‌آپ داشتند، اما امروزه با دو تا پنج پیک‌آپ نیز ساخته می شوند.

ایده پیدایش گیتارهای الکتریکی از آنجا آغاز شد که در همنوازی‌ها‌ صدای گیتار آکوستیک در بین صدای سازهای دیگر مانند بیس و درام گم بود و به وضوح شنیده نمی‌شد. در نتیجه در صدد آن برآمدند تا صدای گیتار را تقویت کنند، و بهترین راه برای این کار استفاده از علم الکترونیک بود...!

تمرین های انگشت گذاری : این جلسه بسیار پر اهمیت است. این تمرین ها تمرین های بسیار مفیدی هستند که دست شما روی گیتار بتواند راه بیافتد. در اینجا چند مثال برای شما در نظر گرفته ام :

لطفا به ادامه مطلب بروید

آموزش ویالون (قسمت اول)

آموزش ویالون (قسمت دوم)